فونداسیون ساختمان، پایین ترین بخش یا قسمت هر ساختمان یا سازه شهری است که به صورت مستقیم در خاک قرار دارد و وزن سازه را به زمین منتقل می‌کند.
به طور کلی میتوان فونداسیون یا نام دیگر آن را که پی است به دو دسته سطحی و عمیق دسته بندی کرد.
فونداسیون سطحی، وزن سازه را به یک لایه ی کم عمق منتقل می‌کند؛ درحالی که فونداسیون عمیق وزن را به یک لایه عمیق‌تر در زیر سطح عمیق منتقل می‌کند.
فهرست محتویات مقاله
نصب و اجرای فونداسیون ساختمان در اصفهان
برای ساخت فونداسیون، سنگرها در عمق بیشتری در خاک حفر می‌شوند تا اینکه به لایه‌ی سختی برسند.
برای به دست اوردن لایه محکم‌تر، بتن به داخل گودال ریخته میشود. شبکه های قفسی آرماتور (شامل یک سری از سیم‌های طولی موازی در دو راستای عمود برهم است که درنقاط تقاطع دو شبکه به هم با استفاده از روش فیوژن با فاصله دقیق جوش داده شده است)، برای تقویت استحکام فونداسیون درداخل گودال قرار می‌گیرند.
ساخت فونداسیون را میتوان با انواعی از مواد مانند سنگ، بتن، فولاد، آجر و… انجام داد. مواد و نوع فونداسیون انتخاب شده برای سازه مورد نظر، بستگی به بار ساختمان و نوع خاک زیرین دارد.
درحال حاضر رایج ترین فونداسیون از نوع بتن می باشد.
حال به این مورد می‌پردازیم که اصلا فونداسیون چه مزایا و معایبی دارد!
مزایای فونداسیون
- فونداسیون ساختمان، دلیل اصلی برای محکم بودن ساختمان است. هرچه پی قوی تر باشد، بدین معناست که سازه هم محکم‌تر است.
- تامین کردن سطح برای ساخت زیر بنا.
- از بین بردن فرسایش خاک.
- مقاوم کردن ساختمان در برابر حرکت کردن خاک.
- کاهش شدت بار مطابق با ظرفیت ایمنی تحمل خاک.
معایب فونداسیون
برای مشاهده عیوب فونداسیون باید به علائمی ظاهری نظیر: ترک ها، نشست ها، کجی ها و … توجه کرد.
همان طور که می‌دانیم، فونداسیون یکی از ارکان مهم ساختمان محسوب میشود و اگر به‌خوبی ساخته نشود باعث به وجود آمدن خطرات جانی و مالی می‌گردد.
انواع فونداسیون ساختمان
فونداسیون سنگی
این نوع فونداسیون، از سنگ های طبیعی که در مناطقی که قابل دسترس هستند استفاده میشود.
سنگ ها باید سالم و نپوسیده باشند.
از دونوع ملات برای ساخت این فونداسیون استفاده میشود: یکی ملات گل آهک برای موقعی است که فشار ساختمان کم باشد و دیگری ملات سیمانی است برای مواقعی که فشار ساختمان زیاد باشد.
به خاطر هزینه‌ی زیاد و کمیاب بودن سنگ، از این فونداسیون زیاد استفاده نمی‌شود.
فونداسیون اجری
ساده ترین و ابتدایی‌ترین نوع فونداسیون محسوب میشود.
ازاین نوع فونداسیون، زمانی که بارساختمان کم باشد (یا به عبارتی کوچک باشد) استفاده میشود.
برای صرفه جویی در آجر،باید آجر‌ها به صورت پلکانی چیده شوند.
فونداسیون شفته ای
شفته شامل خمیری از مخلوط خاک، آب، شن و گرد آهک می‌باشد که به تعداد هر متر مکعب ۲۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم آهک به کار برده میشود.
از فونداسیون شفته‌ایی در ساختمان‌های اسکلت فلزی استفاده میشود.
فونداسیون بتنی
این نوع فونداسیون رایج تر و محکم تر است و همچنین امنیت بیشتری دارد.
فونداسیون نواری
این نوع از زیر سازری بیشتر در ساختمان های آجری به اجرا در می آیند.
فونداسیون گسترده
چنانچه شما بخواهید فونداسیونی طراحی کنید که بار چند ستون و دیوار را تحمل کند، این نوع از زیر سازی مناسب‌تر و بهتر است.
فونداسیون صفحه ای
فونداسیون صفحه‌ای برای مواقعی مفید است که مقاومت زمین کم و بار و انرژی ساختمان زیاد است.
وقتی که بار و انرژی زیاد است سطح بزرگتری را می‌سازند که این فشار در سطح بیشتری پخش شود.
فونداسیون مشترک
وقتی که برای دو یا چند تا از ستون ها فقط یک فونداسیون ساخته شود به آن فونداسیون مشترک می‌گویند.
زمانی از این فونداسیون استفاده میشود که شرایط زیر، وجود داشته باشد:
- پی ها با فاصله کم ازیکدیگر باشند.
- یکی از فونداسیون ها درکنار زمین دیگری ( زمین همسایه) باشد.
- فاصله‌ی ستون‌ها کم باشد.
فونداسیون باسکولی
نوعی فونداسیون مرکب است که بار دو ستون مجاور را به زمین منتقل می‌کند با این تفاوت که در زیر هرستون، یک نوع پی جداگانه قرار دارد.
فونداسیون کلاف شده
اتصال دو پی به وسیله ی شناژ (متصل کردن همه‌ی پی‌ها به یکدیگر) را کلاف شده می‌گویند.
این نوع از فونداسیون در مناطقی که زلزله آمده است و برای ساختمان های مسی به کار می‌رود.
فونداسیون شمعی
این شمع ها از جنس بتن، فولاد، بتن مسلح و چوب می‌باشند.
زمانی که خاک مقاوم نبوده و یا پی مقاومت خیلی زیادی ندارد به صورت عمودی و عمیق قرارداده می‌شوند، تا بار و انرژی ناشی از ساختمان را تحمل کند.
از این نوع فونداسیون بیشتر در مناطقی که باد‌خیز و زلزله‌خیز است، استفاده میشود.
فونداسیون نقطه ای
زمانی از این نوع فونداسیون استفاده میشود که بار ساختمان‌ها به صورت متمرکز و نقطه‌ایی هستند. مانند ساختمان های فلزی و بتنی.
لایه های این نوع از فونداسیون شامل موارد زیر می‌باشد:
زیر کاری و سفت کاری ساختمان در اصفهان
زمین مناسب
یکی از ارکان مهم و ضروری برای ساخت فونداسیون، زمین مناسب است.
زمینی که دارای خاک نرم وخشک است،احداث ساختمان بر روی ان خیلی خطرناک است. پس بنابراین، باید بهترین زمین را انتخاب کرد و اقدامات لازم را جهت مقاوم کردن زمین انجام داد و فضاهای خالی خاک را پوشاند.
بتن مِگر (بتن پوششی)
ضخامت آن حداقل ۱۰ سانتی متراست. اگر که مقداری از آب بتنی که در داخل پی ریخته میشود، وارد خاک شود، موجب افت و کاهش کیفیت بتن شده و همه زحمات ساخت بتن عملا از بین می‌رود. پس با ریختن بتن مگِر ازاین هدر رفتن جلوگیری میشود.
بتن مگِر به دلیل آب زیادی که در خود دارد به صورت روان است و همچنین از نفوذ سیمان به خاک و نفوذ حشرات به داخل پی جلوگیری می‌کند.
از این نوع بتن بیشتر در جاده سازی ها استفاده میشود و برای محکم بودن و زیر‌سازی خیابان ها هم استفاده می‌کنند.
بتن اصلی
در احداث یک پی استفاده از مصالح مناسب و خوب نقش اساسی و مهمی در مقاومت دارد. بتن آرمه با ترکیب آب، شن، سیمان، ماسه و پولاد به صورت میلگرد آجدار یا ساده، برای ساخت یک سازه بتنی مناسب هستند.
صفحه زیر ستون
مختص سازه هایی با اسکلت فلزی اند که ستون ها روی آن قرار می‌گیرند.
آرماتورهای داخل پی
همانطور که میدانید ارماتورها و میلگرد‌ها در پی ساختمان موجب استحکام و جلوگیری از نشست می‌شوند. پس این نکته مهم است که این آرماتورها چگونه چیده شوند تا بار ساختمان به طور یکسان و یک نواختی توضیع شود.
بولت
بولت یک نوع پیچ از جنس میلگرد است که برای اتصال صفحه زیر ستون و فونداسیون استفاده میشود. تعداد، قطر و ضخامت آنها توسط مهندس و طراح ساختمان تشخیص داده میشود.
قالب بندی
برای جلوگیری از بیرون رفتن ملات و محصور کامل ارماتور، از قالب‌بندی استفاده میشود که دارای انواع آجری، چوبی و فلزی می‌باشد.
رامکا
بخشی از سازه ستون است که موجب حفظ فاصله دقیق بین میلگرد ستون با قالب (فلزی یا چوبی) شده و برای صاف ایستادن و در یک خط و راستا بودن ستون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در واقع رامکا‌ها میلگرد‌های کوچیکی‌اند که اطراف و دور ستون و با حفظ فاصله با سیمی بسته شده‌اند و قالب‌ها به آنها می‌چسبند و یک ستون قائم را به وجود می آورند.
امیدواریم که از این مقاله خوشتان آمده باشد. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با ساختمان سازی، مقاله‌ی بازسازی خانه در اصفهان را مطالعه نمایید.
موفق باشید!
بسیار عالی
ممنون از شما دوست عزیز.